De Keltische kruizen van Monasterboice
Op iedere begraafplaats in Ierland kom je Keltische kruizen tegen. Het zijn de christelijke kruizen zoals wij die kennen met een cirkel er doorheen. Op een aantal plekken in Ierland staan de bijzondere High Crosses.
De High Crosses zijn enkele meters hoog en erg indrukwekkend. In het steen zijn afbeeldingen gebeiteld uit het Oude en Nieuwe Testament. Mensen die niet konden lezen konden zo de Bijbelverhalen zien. In de buurt van Dublin vind je High Crosses in Monasterboice, graafschap Louth, zo'n veertig minuten rijden van Dublin.
De Keltische kruizen laten de overgang zien van de Kelten naar de christenen. De Kelten hebben ons geen geschreven bronnen achtergelaten maar we weten dat ze een natuurgeloof hadden, het paganisme. Ze zagen de zon, maan en de sterren als hun goden en had elk dier een eigen spirit. Paarden stonden voor kracht en moed, in Zuid-Engeland kan je nog steeds eeuwenoude afbeeldingen van paarden vinden in de kalkheuvels. Omdat de Kelten volledig afhankelijk waren van de natuur waren de mensen met kennis van de natuur oppermachtig: de Druiden. Zij hadden de invloedrijke functies van geneesheer en stamhoofd.
Keltische teksten hebben we niet maar wel hun symbolen, die in Ierland nog steeds volop te vinden en te koop zijn in sieraden. De symbolen hebben vaak geometrische patronen, bijvoorbeeld ringen die in elkaar overgaan. Dit staat voor verbondenheid, alles is vergankelijk maar gaat over in een nieuwe fase van het leven. Ook het groene mannetje zie je vaak, die ook symbool staat voor geboorte en wedergeboorte, de 'circle of life'. En vandaar dus ook de cirkel in het Keltische kruis.
De kruizen in Monasterboice zijn deel van een oud klooster dat gesticht was in de vijfde eeuw en tot de 12de een belangrijk religieus centrum was. Kloosters waren overigens niet alleen bedoeld voor religie, ze waren ook belangrijk voor opvoeding en onderwijs, denk aan de monniken die geschriften overschreven. De beroemdste is ongetwijfeld het Book of Kells dat te bezichtigen is in Trinity College in Dublin.
Ze weten niet precies waar en wanneer het Book of Kells gemaakt moet zijn maar men denkt rond 800 in een klooster op het Schotse eiland Iona. Men denkt dat dit klooster, dat gesticht is door de heilige Columba, werd overvallen door de Vikingen in 806 en dat het boek ter bewaring naar een klooster Kells in Ierland is gebracht. In de 19de eeuw is het naar het Trinity College gekomen, waar het nu in een vitrine te bekijken is. Het boek bevat vier evangeliën in het Latijn, en de illustraties maken het een meesterwerk. En dat uit het jaar 800!